Bij pogingen om een cultuur te begrijpen dreigt het gevaar van simplificering. Cultuur is meer dan ‘de manier waarop we het hier doen’. Voor een goed begrip van een cultuur moeten we beseffen dat cultuur in een organisatie op drie niveaus aanwezig is.
Artefacten zijn zichtbare organisatiestructuren en processen. Een niveau lager treffen we de beleden waarden aan: strategieën, doelstellingen en filosofieën (verkondigde rechtvaardigingen). Daaronder liggen de basisveronderstellingen: onbewuste als vanzelfsprekende aangenomen overtuigingen, percepties, gedachten en gevoelens (uiteindelijk bronnen van waarden en handelen).
Excellente ondernemingen zijn doordrongen van het besef dat:
- Fundamentele waarden moeten worden benadrukt en uitgedragen,
- Het personeel de bouwsteen voor productiviteit is.
Vergeleken met minder succesvolle organisaties, lijkt de excellente onderneming meer ruimte en aanmoediging te bieden om zelfontdekkend te leren en zelf sturing te geven aan het werk (grote invloed van interne sturingsmechanismen).
Bronnen:
Schein, E. H., De bedrijfscultuur als ziel van een onderneming, Scriptum, Schiedam, 1999
Sanders, G., et al, Bedrijfscultuur: Diagnose en beïnvloeding, Van Gorcum, Assen, 2005, pag. 9-11
Edgar Schein legt in een Engelstalig interview uit wat volgens hem moet worden verstaan onder de fundamenten van een cultuur.
Meer weten? Wij selecteerden de volgende boeken voor jou.De bedrijfscultuur als ziel van de onderneming
De bedrijfscultuur, ooit een begrip uit de ivoren toren van bedrijfskunde wetenschappers en sociologen, is inmiddels voor managers, directies en bedrijfsadviseurs die in de praktijk met verandering te maken hebben, uitgegroeid tot een zaak van essentieel belang. Het toenemende aantal fusies, overnames en herstructureringen waarmee wij dagelijks worden geconfronteerd, heeft
Aanvullende artikelen
Krachten voor cultuurverandering
Veel managers beseffen dat ingezette koerswijzigingen en kostenbesparingen tevens een andere cultuur in hun organisatie vergen. Maar is cultuurverandering te managen? De moeizame praktijk rond concepten als ‘de lerende organisatie’ en ‘zelfsturende teams’ noopt tot bezinning. Hoe te komen tot een werkzame en werkbare agenda voor cultuurverandering? Auteur: Paul Kloosterman
Tools om zelf toe te passen
Analyse met de organisatie-ijsberg
Voor professionals die streven naar een beter begrip van hun organisatie, biedt deze analyse van zowel de bovenstroom als de onderstroom belangrijke inzichten die nodig zijn voor effectieve leiding, strategische planning en het faciliteren van veranderingen. Deze verkenning stelt je in staat om niet alleen de formele structuren te optimaliseren,
Onderdeel organisatieanalyse - klik hier Voorbeeld op 'Praktijkcase veranderen' - klik hier