Teamrollen – inleiding

Teams zijn moeilijker te bestuderen dan individuen, maar prof. Meredith Belbin en zijn medewerkers van het ITRU te Cambridge hebben de uitdaging opgepakt om te ontdekken wat een team doet ‘werken’ en waarom het ene team zoveel meer presteert dan het andere. Meer dan honderd teams van managers werden bestudeerd in experimentele spelsituaties en met behulp van speciaal daarvoor ontwikkelde psychometrische middelen leidde dit tot de bevindingen die onder de benaming Team‑rol Management worden gepresenteerd.

Uitgangspunt in de denkwijze van Belbin werd, dat samenwerking mogelijk wordt waar men het ‘andere’ van de ander leert herkennen en erkennen als een aanvulling op het eigen vermogen.

Slechts een scherp inzicht in de eigen sterkten en zwakten maakt de weg vrij om tot acceptatie en zelfs verwelkoming van de sterkten en zwakten van anderen te komen. Centraal in deze gedachtengang staat het begrip Team‑rol. Deze Team‑rol geeft de manier aan waarop een individu zijn persoonlijke ‘eigen‑aardige’ kenmerken en talenten bruikbaar kan maken voor een team. Het aantal werkzame Team‑rollen is beperkt. Negen jaar van research leidde tot het identificeren van 8 zulke rollen. Elke manager is in staat een of enkele van deze rollen voor zijn rekening te nemen en het succes van teams hangt nauw samen met de wijze waar op deze Team‑rollen zich tot elkaar verhouden en ingevuld worden. De namen van de Team‑rollen zijn door Belbin gemunt en worden hieronder, hoewel niet ideaal, aangehouden.

Na vele jaren van experimenteren werden de theorieën en technieken, die uit deze onderzoekingen naar boven kwamen, gebruikt en toegepast in een groeiend aantal bedrijven, hetgeen uiteraard zeer bij droeg tot de kennis van de toepassingsmogelijkheden van deze aanpak. Team‑rol Management, zoals deze aanpak werd genoemd, omsluit een aantal begrippen, technieken en werkwijzen, die dienen om de effectiviteit van teams op de terreinen van de industrie, commercie en dienstverlening te analyseren en te verbeteren.