Een procesketen of -cluster is een aantal met elkaar samenhangende bedrijfsprocessen. Deze samenhang ontstaat doordat de processen goederen, informatie of andere zaken met elkaar uitwisselen.
Of het een keten of cluster betreft, hangt af van de manier waarop de processen samenhangen. Dit kan sequentieel (volgordelijk) of parallel zijn. Bij een procesketen volgen de verschillende processen elkaar op. Bij een cluster is er (ook) sprake van parallelle processen.
Sequentieel samenhangende processen
Sequentieel houdt in dat de processen elkaar in een vaste volgorde opvolgen. Zo gaat inkopen van onderdelen vooraf aan magazijnontvangst en kun je pas produceren zodra goederen daadwerkelijk aanwezig zijn. En alleen producten die daadwerkelijk aanwezig zijn kun je verzenden. Elkaar opvolgende processen worden ook wel een procesketen genoemd.
Parallel samenhangende processen
Processen kunnen ook parallel samenhangen. Zo kan het bespreken van het functioneren met een medewerker bijvoorbeeld leiden tot opstarten van het trainingsproces, waarbij een training wordt gezocht, budget wordt toegekend en de training gevolgd. De vaardigheden (competenties) die hierbij worden opgedaan zijn input voor het volgende proces: management van vaardigheden. In plaats van training kan er echter ook voor worden gekozen een coachingstraject te starten, waarvoor een heel andere werkwijze geldt, maar die ook leidt tot het opdoen van vaardigheden. En het kan ook allebei tegelijk…
In onderstaand voorbeeld zijn het trainen en coachen van medewerkers parallelle processen.
Procescluster
In bovengenoemd voorbeeld zijn weliswaar parallelle processen aanwezig, maar staat de volgorde van de processen nog min of meer vast. In werkelijkheid is dit lang echter niet altijd het geval. In de praktijk interacteert bijvoorbeeld het proces managen vaardigheden op allerlei manieren met andere personeelsprocessen, zoals het werven en selecteren van medewerkers, voeren van functioneringsgesprekken, beoordelen van medewerkers en initiëren van training of coaching trajecten zonder dat daarbij noodzakelijk sprake is van een vaste volgorde. De processen starten elkaar hierbij in willekeurige volgorde op. Procesclusters die nauw samenhangen, zonder dat er per se sprake is van een vaste volgorde heten een procescluster. Zo’n cluster kan er bijvoorbeeld zo uitzien:
Bij het modelleren van bedrijfsprocessen op procesbeschrijvings-niveau in de proceshiërarchie is bijna altijd sprake van procesclusters. Zuivere procesketens komen voor, maar zijn eerder uitzondering dan regel.
Meer weten over het modelleren en vastleggen van processen? Lees de andere post over dit onderwerp: proceshiërarchie, procesbeschrijving, procedure, flowchart en SIPOC.
Voor een professionele (door)ontwikkeling en aanpakMatthijs Vermoolen
Matthijs was specialist in organisatieontwikkeling en heeft hierover twee boeken en diverse artikelen voor vakbladen geschreven. Hij is de bedenker van het Vitalent groeimodel, dat elementen van een groot aantal bekende organisatiekundige modellen combineert. Het model bevat kennis over organisatievormen, leiderschapsstijlen en –rollen, persoonlijkheidskenmerken en organisatiegroeifasen en –crises. De relaties
Presteren met processen
‘Presteren met processen’ van Daan Dorr is een gedetailleerde en doordachte verkenning van procesmanagement en hoe dit binnen organisaties kan bijdragen aan het verbeteren van prestaties. Het boek begint met een grondige uitleg van wat processen zijn, hoe ze functioneren binnen verschillende organisaties en waarom ze cruciaal zijn voor het
Verified content: alle content op deze website is grondig gecheckt op betrouwbaarheid. Ieder model is voorzien van een bondige uitleg, praktisch toepasbare tools en sjablonen of tips voor boeken en artikelen: managementmodellensite is dé site voor praktisch toepasbare informatie over modellen.