Cultuur binnen bedrijven kan je niet afdwingen

Een directie die tijdens een bijeenkomst verkondigt dat we de cultuur gaan veranderen, zal tijdens de meeting applaus krijgen, maar de medewerkers zullen daarna vrolijk meestribbelen: ja zeggen en nee doen. Meestribbelaars. Mensen zijn cognitief dissonant: hun gevoel gaat tegen hun gedachte of mening in.

Jan Rotmans verdeelt medewerkers in organisaties in vier groepen:

  • 10% kan en wil veranderen
  • 25% wil wel maar kan niet
  • 25% kan wel maar wil niet
  • 40% wil niet en kan niet

Rotmans pleit ervoor om nooit te beginnen met een breed draagvlak maar met een klein draagvlak. We gaan aan de slag met de 10% mensen die kunnen en willen veranderen. De rest van de organisatie informeren we wel en we zijn ook continu transparant naar de rest van de organisatie over de stappen die we nemen en de experimenten die wel uitvoeren.
Na een jaar (!) sluit je de groep aan die wel wil maar (nog) niet kan veranderen.

Cultuurverandering kan je niet opleggen. Advies van Rotmans: neem de tijd, anders voelen mensen zich massaal onveilig. Een cultuurverandering neemt tien tot vijftien jaar in beslag.