Wat is het 5W+H model?
Het 5W+H-model is een analytisch hulpmiddel dat vaak wordt gebruikt om een situatie, probleem of concept volledig te begrijpen. Het staat voor de zes vragen: Wie (Who), Wat (What), Waar (Where), Wanneer (When), Waarom (Why) en Hoe (How). Dit model helpt om alle relevante aspecten van een onderwerp te onderzoeken, waardoor je een grondige en gestructureerde analyse kunt maken.
- Wie (Who)
De vraag ‘Wie’ richt zich op de betrokken personen of groepen. Het is essentieel om te identificeren wie er bij de situatie of het probleem betrokken zijn. Dit kan variëren van specifieke individuen tot grotere groepen of organisaties. Het beantwoorden van deze vraag helpt om de belanghebbenden en hun rollen te begrijpen.
Voorbeeldvragen
- Wie zijn de belangrijkste actoren in deze situatie?
- Wie wordt beïnvloed door dit probleem?
- Wie heeft de macht of invloed om een verschil te maken?
Je kan hierbij ook gebruik maken van een krachtenveldanalyse of stakeholderanalyse.
- Wat (What)
De vraag ‘Wat’ richt zich op de kern van het probleem of de situatie. Dit omvat wat er precies aan de hand is, wat de kenmerken zijn en wat er moet worden opgelost of bereikt.
Voorbeeldvragen
- Wat is het probleem of de situatie?
- Wat zijn de specifieke kenmerken of details?
- Wat zijn de mogelijke oplossingen of uitkomsten?
- Waar (Where)
De vraag ‘Waar’ onderzoekt de locatie of de context waarin de situatie zich voordoet. Dit helpt om de fysieke, geografische of organisatorische setting te begrijpen.
Voorbeeldvragen
- Waar gebeurt dit?
- Waar hebben de gebeurtenissen plaatsgevonden?
- Waar moeten de veranderingen worden doorgevoerd?
- Wanneer (When)
De vraag ‘Wanneer’ kijkt naar de tijdsaspecten van de situatie. Dit omvat zowel historische als toekomstige tijdspunten en perioden die relevant zijn voor de situatie of het probleem.
Voorbeeldvragen
- Wanneer is dit gebeurd of gebeurt dit?
- Wanneer moeten de oplossingen worden geïmplementeerd?
- Wanneer zijn de belangrijkste deadlines of mijlpalen?
- Waarom (Why)
De vraag ‘Waarom’ onderzoekt de redenen of oorzaken achter de situatie. Het begrijpen van de achterliggende oorzaken is belangrijk om effectieve oplossingen te vinden.
Voorbeeldvragen
- Waarom is dit probleem ontstaan?
- Waarom is dit belangrijk voor de betrokkenen?
- Waarom moeten we een bepaalde oplossing kiezen?
- Hoe (How)
De vraag ‘Hoe’ richt zich op de manier waarop iets gebeurt of moet gebeuren. Dit omvat de processen, methoden en strategieën die gebruikt worden om een probleem op te lossen of een doel te bereiken.
Voorbeeldvragen
- Hoe is dit probleem ontstaan?
- Hoe kunnen we dit probleem oplossen?
- Hoe kunnen we de situatie verbeteren?
Wie heeft dit concept ontwikkeld?
Het 5W+H-concept heeft zijn wortels in journalistiek en communicatie, en het is geen uitvinding van één enkele persoon. Het is een methodologie die door de jaren heen is geëvolueerd en verfijnd.
Klassieke retoriek
Het idee om vragen te stellen om een situatie of verhaal volledig te begrijpen, gaat terug tot de klassieke Griekse retoriek. Aristoteles, een Griekse filosoof, benadrukte in zijn werken het belang van het stellen van relevante vragen om de waarheid te achterhalen en argumenten te versterken.
Hermagoras van Temnos
Een andere vroege invloed komt van Hermagoras van Temnos, een Griekse retoricus uit de tweede eeuw voor Christus. Hij introduceerde een systeem van stasis-theorie, waarin hij een reeks vragen voorstelde die vergelijkbaar zijn met de 5W+H, bedoeld om de kern van een probleem of debat te analyseren.
Journalistiek
In de moderne tijd is het 5W+H-model vooral populair geworden in de journalistiek. Journalisten gebruiken deze vragen als een checklist om ervoor te zorgen dat hun verhalen compleet en informatief zijn.
In welke situaties kan je het 5W+H concept inzetten?
Het 5W+H-concept is een veelzijdig analytisch hulpmiddel dat in tal van situaties kan worden ingezet om een grondige en gestructureerde analyse te maken.
Journalistiek en schrijven
- Nieuwsrapportage: journalisten gebruiken het 5W+H-concept om ervoor te zorgen dat ze alle essentiële aspecten van een verhaal behandelen, zoals wie betrokken is, wat er is gebeurd, waar en wanneer het plaatsvond, waarom het belangrijk is, en hoe het gebeurde.
- Artikel en blog schrijven: schrijvers kunnen deze vragen gebruiken om hun artikelen volledig en informatief te maken.
Projectmanagement
- Projectplanning: bij het plannen van een project kan het 5W+H-concept helpen om alle belangrijke elementen te identificeren, zoals wie de belanghebbenden zijn, wat de doelstellingen zijn, waar het project zal worden uitgevoerd, wanneer belangrijke mijlpalen moeten worden bereikt, waarom het project wordt uitgevoerd, en hoe het project zal worden uitgevoerd.
- Risicobeheer: het model kan ook helpen bij het identificeren van potentiële risico’s en het ontwikkelen van strategieën om deze aan te pakken.
Probleemoplossing
- Root Cause Analysis: het 5W+H-concept kan worden gebruikt om de oorzaken van problemen te identificeren door elk aspect van het probleem grondig te onderzoeken.
- Oplossingen ontwikkelen: het helpt bij het ontwikkelen van effectieve oplossingen door te vragen hoe het probleem kan worden opgelost en waarom bepaalde oplossingen geschikt zijn.
Marketing en bedrijfsstrategie
- Marktanalyse: bedrijven kunnen het 5W+H-concept gebruiken om hun markt te analyseren, inclusief wie hun klanten zijn, wat hun behoeften zijn, waar ze zich bevinden, wanneer ze kopen, waarom ze bepaalde keuzes maken, en hoe het bedrijf aan deze behoeften kan voldoen.
- Campagneplanning: het helpt bij het plannen van marketingcampagnes door te identificeren wie de doelgroep is, wat de boodschap is, waar de campagne zal worden uitgevoerd, wanneer deze zal plaatsvinden, waarom de campagne wordt gevoerd, en hoe deze zal worden uitgevoerd.
Onderwijs en onderzoek
- Onderzoeksvragen formuleren: onderzoekers kunnen het 5W+H-concept gebruiken om hun onderzoeksvragen te formuleren en te structureren.
- Lesplanning: docenten kunnen het model gebruiken om lesplannen te ontwikkelen die alle relevante aspecten van een onderwerp behandelen.
Crisismanagement
- Incidentanalyse: bij het analyseren van een crisis of incident kan het 5W+H-concept helpen om alle relevante details te verzamelen en te begrijpen wat er is gebeurd, wie erbij betrokken was, waar en wanneer het gebeurde, waarom het gebeurde, en hoe het werd afgehandeld.
- Crisiscommunicatie: het helpt ook bij het ontwikkelen van communicatiestrategieën om alle belanghebbenden effectief te informeren.
Persoonlijke besluitvorming
- Carrièrekeuzes: individuen kunnen het 5W+H-concept gebruiken om hun carrièrekeuzes te analyseren, zoals wie hen kan helpen, wat hun doelen zijn, waar ze willen werken, wanneer ze bepaalde stappen willen zetten, waarom ze voor een bepaalde carrière kiezen, en hoe ze hun doelen kunnen bereiken.
- Levensdoelen: het kan ook helpen bij het stellen en plannen van persoonlijke doelen.
Voorbeeld toepassing van het 5W+H-model
Stel dat je een probleem in een bedrijf moet analyseren, zoals een daling in de klanttevredenheid. Door het 5W+H-model te gebruiken, kun je een uitgebreide analyse maken.
Wie
Wie zijn de ontevreden klanten? Wie binnen het bedrijf is verantwoordelijk voor de klanttevredenheid?
Wat
Wat zijn de specifieke klachten van de klanten? Wat zijn de symptomen van de ontevredenheid?
Waar
Waar treden de meeste klachten op? Zijn er specifieke locaties of afdelingen die meer problemen hebben?
Wanneer
Wanneer begonnen de klachten toe te nemen? Is er een patroon te zien in de tijd?
Waarom
Waarom zijn de klanten ontevreden? Wat zijn de onderliggende oorzaken van hun ontevredenheid?
Hoe
Hoe kunnen we de klanttevredenheid verbeteren? Hoe kunnen we de oorzaken van ontevredenheid aanpakken?
Voor een professionele (door)ontwikkeling en aanpakGert Jan Schop
Met adviseren, opleiden, trainen en coachen helpt Gert Jan professionals, teams en organisaties naar een next level om daarmee hun doelen te realiseren. Bedrijfskunde Opleiding Utrecht De meest flexibele opleidingen voor de werkende professional: Post-hbo-Bedrijfskunde | Projectmanagement | Bedrijfskunde in de Zorg | Technische Bedrijfskunde Bizz-Publishing Geverifieerde content door senior-professionals:
Het probleem met problemen
‘Het probleem met problemen’ van Wouter Fioole biedt een diepgaande analyse van de aard van problemen binnen organisaties en presenteert praktische benaderingen voor het effectief oplossen ervan. Het boek begint met een uitgebreide uitleg over wat problemen precies zijn, hoe ze ontstaan en waarom ze vaak zo lastig te tackelen
Complexe problemen oplossen: design thinking of ontwerpgericht onderzoek?
Hoe kunnen onderwijsinstellingen effectief design thinking en ontwerpgericht onderzoek integreren in hun curricula om studenten voor te bereiden op het oplossen van complexe problemen in de praktijk? Op welke manier kunnen docenten en begeleiders studenten ondersteunen bij het toepassen van design thinking en ontwerpgericht onderzoek in hun afstudeerprojecten om zo
Tools om zelf toe te passen
Zelf aan de slag met 5W+H
Identificeer het probleem Je hebt een eerste idee over het probleem. Begin met een algemene beschrijving van het probleem. Probeer hierbij zo feitelijk mogelijk te blijven. Het zou mooi zijn dat alles wat je beschrijft ook te kunnen onderbouwen met documentatie. Vaak ontbreekt dat, maar hoe feitelijker je kan zijn
48 questions for critical thinking
Identify the problem You have a preliminary idea about the problem. Start with a general description of the problem, trying to remain as factual as possible. It would be ideal if you could support everything you describe with documentation. Often this is lacking, but the more factual you can be