Werkvormen rondom Situationeel leidinggeven

Wil je met een groep mensen aan de slag rondom het model situationeel leidinggeven, dan hebben we hier een aantal werkvormen voor je verzameld.

Casestudy-analyse

De casestudy-analyse is een werkvorm waarbij de deelnemers worden uitgedaagd om situaties te analyseren en passende leiderschapsstijlen toe te passen op basis van het model van situationeel leiderschap. De deelnemers krijgen verschillende casestudy’s voorgelegd die diverse leiderschapsscenario’s vertegenwoordigen. Ze moeten de juiste benadering van situationeel leiderschap identificeren en bespreken.

Doelstelling

  • Het ontwikkelen van het begrip van situationeel leiderschap en het vermogen om passende leiderschapsstijlen toe te passen in verschillende situaties.
  • Het verbeteren van de analytische en besluitvormingsvaardigheden van de deelnemers bij het beoordelen van leiderschapssituaties.
  • Het bevorderen van discussie en interactie tussen de deelnemers om verschillende perspectieven en benaderingen te verkennen.

Benodigde materialen

  • Casestudy’s met verschillende leiderschapsscenario’s.
  • Schrijfmateriaal en papier voor de deelnemers.

Instructie

  • Verdeel de deelnemers in groepen van 3-5 personen.
  • Geef elke groep een casestudy die ze moeten analyseren.
  • De groepen moeten de casestudy lezen, de situatie begrijpen en vervolgens bespreken welke leiderschapsstijl het meest geschikt is volgens het model van situationeel leiderschap.
  • Moedig de deelnemers aan om hun redenering en besluitvorming te delen en te discussiëren over alternatieve benaderingen.
  • Laat elke groep hun bevindingen presenteren aan de hele groep en faciliteer een discussie over de verschillende benaderingen en inzichten.

Rollenspel

Het rollenspel is een interactieve werkvorm waarbij de deelnemers verschillende leiderschapssituaties naspelen en situationeel leiderschap toepassen. De deelnemers krijgen de kans om in de rol van zowel leider als medewerker te stappen, waarbij ze hun begrip van de verschillende leiderschapsstijlen in de praktijk kunnen brengen.

Doelstelling

  • Het oefenen en toepassen van situationeel leiderschap in een realistische setting.
  • Het ontwikkelen van communicatie- en beïnvloedingsvaardigheden van de deelnemers.
  • Het vergroten van het inlevingsvermogen en begrip voor de uitdagingen van zowel leiders als medewerkers.

Benodigde materialen

  • Lijst met scenario’s voor de rollenspellen.
  • Eventuele rekwisieten of specifieke materialen afhankelijk van de scenario’s.

Instructie

  • Verdeel de deelnemers in paren, waarbij één persoon de rol van leider speelt en de andere persoon de rol van medewerker.
  • Geef elk paar een scenario waarin ze een leiderschapsinteractie moeten naspelen.
  • Moedig de deelnemers aan om de verschillende leiderschapsstijlen toe te passen op basis van het scenario en de specifieke behoeften van de medewerker.
  • Na elke rollenspel-sessie, laat de deelnemers reflecteren op hun ervaringen en bespreken welke leiderschapsstijl effectief was en waarom.
  • Wissel de rollen van leider en medewerker binnen de paren en herhaal de rollenspellen met nieuwe scenario’s.
  • Faciliteer een groepsdiscussie waarin de deelnemers hun ervaringen delen en inzichten uitwisselen over de effectiviteit van verschillende leiderschapsstijlen in verschillende situaties.

Groepsdiscussie en reflectie

De groepsdiscussie en reflectie werkvorm richt zich op het bevorderen van kritisch denken en het delen van inzichten over situationeel leiderschap. De deelnemers worden uitgenodigd om hun ervaringen, uitdagingen en succesverhalen te delen en gezamenlijk te reflecteren op hoe ze situationeel leiderschap kunnen toepassen in hun professionele omgeving.

Doelstelling

  • Het bevorderen van kennisdeling en peer-learning over situationeel leiderschap.
  • Het identificeren van praktische toepassingen en uitdagingen bij het toepassen van situationeel leiderschap.
  • Het faciliteren van een omgeving voor reflectie en zelfevaluatie met betrekking tot het eigen leiderschapsgedrag.

Benodigde materialen

  • Flip-over of whiteboard voor het noteren van belangrijke punten.
  • Schrijfmateriaal en papier voor de deelnemers.

Instructie

  • Start de groepsdiscussie door een overzicht te geven van het model van situationeel leiderschap en de belangrijkste principes uit te leggen.
  • Moedig de deelnemers aan om hun eigen ervaringen en uitdagingen met situationeel leiderschap te delen.
  • Stel open vragen om de deelnemers te stimuleren na te denken over hoe ze situationeel leiderschap kunnen toepassen in specifieke situaties.
  • Notuleer belangrijke punten en inzichten op een flip-over of whiteboard.
  • Faciliteer een groepsdiscussie waarin de deelnemers gezamenlijk reflecteren op de voordelen, beperkingen en best practices van situationeel leiderschap.
  • Moedig de deelnemers aan om individueel te reflecteren op hun eigen leiderschapsgedrag en doelen te stellen voor verdere groei en ontwikkeling.
  • Sluit de sessie af met een samenvatting van de belangrijkste leerpunten en moedig de deelnemers aan om het geleerde in de praktijk te brengen.

Leiderschapsstijlen in actie

Deze werkvorm richt zich op het observeren en analyseren van verschillende leiderschapsstijlen in actie door middel van video’s of casestudies.

Doelstelling

Het doel van deze werkvorm is om deelnemers de kans te geven om leiderschapsstijlen te herkennen en te begrijpen hoe ze worden toegepast in echte situaties. Ze leren de impact van verschillende stijlen te herkennen en te analyseren.

Benodigde materialen

  • Video’s of casestudies met voorbeelden van leiderschapssituaties
  • Scherm of projector om video’s af te spelen (indien van toepassing)
  • Werkbladen voor deelnemers
  • Pen of potlood

Instructie

  • Laat deelnemers individueel of in kleine groepen video’s bekijken of casestudies bestuderen waarin leiderschapsstijlen worden gedemonstreerd.
  • Vraag deelnemers om aandachtig te observeren en aantekeningen te maken over welke leiderschapsstijlen worden toegepast en hoe ze zich manifesteren.
  • Geef deelnemers tijd om hun observaties te bespreken en te vergelijken met elkaar.
  • Faciliteer een groepsgesprek waarin deelnemers hun bevindingen delen en inzichten uitwisselen over de effectiviteit van de verschillende leiderschapsstijlen in de gegeven situaties.

Simulatiespel

Het simulatiespel is een interactieve werkvorm waarbij deelnemers een scenario naspelen en verschillende leiderschapsstijlen toepassen om te zien hoe deze de uitkomst beïnvloeden.

Doelstelling

Het doel van deze werkvorm is om deelnemers te laten ervaren hoe verschillende leiderschapsstijlen van invloed zijn op de interactie tussen leiders en volgers. Ze leren de impact van hun keuzes te begrijpen en hun besluitvormingsvaardigheden te verbeteren.

Benodigde materialen

  • Scenario’s met specifieke doelen en rollen voor elke deelnemer
  • Instructiekaarten met beschrijvingen van leiderschapsstijlen
  • Ruimte om het spel uit te voeren

Instructie

  • Verdeel de deelnemers in kleine groepen en wijs elke persoon een rol toe op basis van het scenario.
  • Geef elke persoon een instructiekaart met een beschrijving van een specifieke leiderschapsstijl die ze moeten toepassen.
  • Leg het scenario uit aan de deelnemers en geef ze de gelegenheid om zich voor te bereiden op hun rol.
  • Laat het simulatiespel beginnen en geef de deelnemers voldoende tijd om het scenario te doorlopen en de verschillende leiderschapsstijlen toe te passen.
  • Na afloop van het spel vraag je de deelnemers om te reflecteren op hun ervaringen en de effectiviteit van de toegepaste leiderschapsstijlen te bespreken.
  • Faciliteer een groepsdiscussie waarin deelnemers hun observaties delen en inzichten uitwisselen over de impact van de verschillende leiderschapsstijlen op de uitkomst van het spel.

Persoonlijke leiderschapsanalyse

Deze werkvorm richt zich op zelfreflectie en het verkennen van de persoonlijke leiderschapsstijl van elke deelnemer.

Doelstelling

Het doel van deze werkvorm is om deelnemers bewust te maken van hun eigen leiderschapsstijl, sterke punten en ontwikkelingsgebieden. Ze krijgen inzicht in hoe ze hun stijl kunnen aanpassen aan verschillende situaties.

Benodigde materialen

  • Reflectiekaarten met vragen over persoonlijke leiderschapsstijl
  • Pen of potlood
  • Optioneel: flip-over of whiteboard met markers

Instructie

  • Geef elke deelnemer reflectiekaarten met vragen over hun persoonlijke leiderschapsstijl, bijvoorbeeld: “Hoe zou je jouw huidige leiderschapsstijl beschrijven?”, “Wat zijn je sterke punten als leider?” en “Welke aspecten zou je willen verbeteren?”
  • Geef deelnemers voldoende tijd om individueel te reflecteren en hun antwoorden op de kaarten te schrijven.
  • Vorm kleine groepen en laat deelnemers hun reflecties delen en bespreken. Ze kunnen aanvullende vragen stellen of elkaar advies geven op basis van hun eigen ervaringen.
  • Faciliteer een groepsdiscussie waarin deelnemers de gelegenheid krijgen om hun observaties en inzichten te delen. Optioneel kun je een flip-over of whiteboard gebruiken om gemeenschappelijke patronen of thema’s te visualiseren.

Feedbackoefening

Deze werkvorm richt zich op het geven en ontvangen van constructieve feedback met betrekking tot leiderschapsstijlen en -gedrag.

Doelstelling

Het doel van deze werkvorm is om deelnemers bewust te maken van de impact van hun leiderschapsstijl op anderen en om feedbackvaardigheden te ontwikkelen. Ze leren hoe ze effectieve feedback kunnen geven en ontvangen om hun leiderschapskwaliteiten te verbeteren.

Benodigde materialen

  • Feedbackformulieren of blanco papier
  • Pen of potlood

Instructie

  • Verdeel de deelnemers in paren en geef elk paar een feedbackformulier of blanco papier.
  • Instrueer deelnemers om elkaar feedback te geven op hun leiderschapsstijl en -gedrag. Moedig hen aan om specifiek en constructief te zijn.
  • Laat deelnemers individueel hun feedback opschrijven, rekening houdend met de leiderschapsstijlen en -gedragingen die ze hebben waargenomen.
  • Laat de paren de feedback met elkaar delen en bespreken. Moedig open communicatie en vragen om verduidelijking aan.
  • Faciliteer een groepsdiscussie over het geven en ontvangen van feedback. Bespreek best practices, uitdagingen en mogelijke verbeterpunten.
  • Optioneel: vraag deelnemers om actiepunten te formuleren op basis van de ontvangen feedback en moedig hen aan om deze in de praktijk te brengen.