Bruce Wayne Tuckman publiceerde in 1965 een artikel genaamd ‘Developmental Sequence in Small Groups’. Het gebruikte model werd invloedrijk in de theorie van groepsontwikkeling.
Het model van stadia in de ontwikkeling van teams van Tuckman geeft inzicht in de mogelijke groei van een team in de tijd. Volgens Tuckman is het doorlopen van alle fasen in vaste volgorde noodzakelijk om als groep uit te groeien tot een optimaal functionerend team. Dit betekent volgens Tuckman dat een team nooit goed zal presteren zolang ze geen gezamenlijke conflicten hebben doorgemaakt en geen gedragsnormen hebben vastgesteld.
Tuckman onderscheidt vijf fasen of stadia in de ontwikkeling van teams. De laatste (adjourning of afscheid) is in 1977 toegevoegd. Deze stadia worden niet altijd strikt na elkaar doorlopen door groepen. Sterker nog, veel teams blijven ergens halverwege steken. Ze ontwikkelen dan gedragsregels en afspraken die contraproductief kunnen zijn. In de beginfasen hebben sociaal-emotionele taken de overhand, in de laatste fasen de meer taakgerichte taken, volgens Tuckman.
Tuckman beschrijft de volgende fases (zie figuur):
Fase 1: Forming (Oriëntatiefase) – Er is wel een groep individuen maar nog geen groeps- of teamgevoel. Individuele posities en rollen zijn nog niet ingenomen. Groepsleden nemen een afwachtende houding aan en hebben behoefte aan richting (koers/opdracht) en leiderschap (wie stuurt?).
Fase 2: Storming (Machtsfase) – In deze fase proberen de groepsleden hun positie in de groep in te nemen. Dit proces leidt vaak tot strijd als de ideeën van de groepsleden op gespannen voet met elkaar staan. Maar ook wie heeft het hier voor het zeggen? Informeel leiderschap en georganiseerd leiderschap.
Fase 3: Norming (Affectie/normering fase) – Groepsleden komen dichter tot elkaar. Afspraken, regels en methodes van samenwerking worden bepaald. De gemeenschappelijke teamdoelen worden gedeeld en vastgelegd. Het ontstaan van een meer volwassen wijze van samenwerken, op relatie en taak.
Fase 4: Performing (Prestatiefase) – Er is nu sprake van een team. Teamleden vullen elkaar aan en er wordt samengewerkt aan het gemeenschappelijke teamdoel. Het team is in staat zelfstandig te werken en mogelijke problemen te bespreken.
Fase 5: Adjourning (Afscheidsfase) – Het team wordt opgeheven. Varianten: het team valt uiteen, teamleden vertrekken en/of er komen nieuwe leden bij; het leiderschap wisselt in het team, de teamopdracht verandert waardoor er andere kwaliteiten en competenties worden gevraagd. Het team wordt weer een groep en vervalt in een van de vorige fasen.
De bovenstaande slidesharepresentatie is downloadable als powerpointpresentatie. Klik op de automatische downloadlink.
Meer weten? Wij selecteerden de volgende boeken voor jou.
The Wisdom of Teams
De auteurs spraken met honderden mensen in meer dan vijftig verschillende teams in dertig bedrijven om te ontdekken wat bijdraagt aan de effectiviteit van teamprestaties. Enkele bevindingen: formele hiërarchie is eigenlijk goed voor de teams; succesvolle teamleiders hebben geen ideaal profiel; inzet voor prestaties doelstellingen is belangrijker dan de
Het Team-handboek
De oorspronkelijke engelse editie van dit boek is een standaardwerk over teams met een verkoop van bijna 1 miljoen exemplaren. Het huidige tijdperk van snel opeenvolgende veranderingen vraagt meer dan ooit om het bijeenbrengen van de kennis, vaardigheden, standpunten en ervaringen van mensen. Alleen door met teams te werken
Begeleiden van groepen
‘Begeleiden van groepen – Groepsdynamica in de praktijk’ is volledig herzien en geactualiseerd. In de nieuwe opzet is van deze klassieker op het gebied van groepsdynamica een compleet naslagwerk gemaakt. Na een algemene inleiding over groepsprocessen en de begeleiding daarvan worden in alfabetische volgorde 45 thema’s behandeld, waardoor je
Een nieuwe collega, hoe ga je daar als team mee om?
Een nieuwe collega verwelkomen in een team kan zowel uitdagend als verrijkend zijn. Hoe teams deze integratie aanpakken, hangt sterk af van de bestaande dynamiek en de volwassenheid van het team. In een tijd waarin samenwerking en flexibiliteit centraal staan, is het essentieel dat teams niet alleen oog hebben voor
Kritiek op Tuckman
In een ‘verdwaald’ artikel op internet geeft Martijn Vroemen een mooie toelichting op het model van Tuckman, maar Martijn geeft ook een mooie onderbouwing van de kritiek op het model. Hij zegt hierover: ‘Op het model van Tuckman is eenvoudig kritiek te leveren, en het is in de eerste plaats
Teamleren
Auteur: Thijs Homan Het behoeft geen betoog dat het effectief functioneren en leren van teams een levensvoorwaarde is voor organisaties. Goed functionerende teams hebben een lerend en probleemoplossend vermogen dat groter is dan de som van de individuele lerende en probleemoplossende vermogens, zo is de redenering. Daarmee kunnen teams
Tien tips om de kracht van uw team te ontsluiten
Voor de meeste bedrijven is het geen makkelijke tijd. Soms zijn vacaturestops nog steeds van kracht en zult u alles op alles moeten zetten om alles uit uw huidige team te halen. Maar het bewijs is er: als managers hun mensen helpen het beste uit zichzelf te halen, is
Reflectie op teamfase
Hoe kan je deze tool gebruiken? Download de pdf en print voor ieder teamlid de tool. Vraag ieder teamlid eerst eens voor zichzelf vast te stellen in welke fase het team zit. Geef nadrukkelijk aan dat er geen ‘goed’ of ‘fout’ is. We gebruiken deze tool alleen om eens
Scan fasenmodel Tuckman – teamontwikkeling
Doel: vaststellen in welke fasen de teamontwikkeling zich bevindt. Werkwijze: onderstaande stellingen hebben betrekking op de ontwikkelingsgfasen van een team. Scoor ieder stelling: van een 5 wanneer je het volledig met de stelling eens bent tot en met een 1 wanneer je het niet eens met de stelling
Teamrollentest
Teams bestaan uit verschillende mensen, ieder met z’n eigen eigenaardigheden en z’n eigen gebruiksaanwijzing. Maar ook met z’n eigen favoriete rol. In teams zie je dat telkens dezelfde pietje-precies de planning maakt. Je ziet dat altijd dezelfde de boel even flink opjut. Mensen hebben sterk de neiging om in teams