Het DINAMO-model, gebaseerd op het model van gepland gedrag van Ajzen, is een waardevol hulpmiddel om de veranderbereidheid van mensen in een organisatie te onderzoeken. Hier zijn enkele werkvormen die je kunt gebruiken om de variabelen ‘willen’, ‘moeten’, en ‘kunnen’ binnen het DINAMO-model te verkennen en te bevorderen:
Willen (attitude)
Deze werkvorm richt zich op het begrijpen en verbeteren van de ‘willingness’ of de houding van medewerkers ten opzichte van veranderingen in de organisatie.
Doelstelling
Het doel is om inzicht te krijgen in de attitude van medewerkers ten opzichte van de voorgestelde verandering en om negatieve attitudes om te buigen naar positieve attitudes.
Benodigde materialen
- Flip-over
- Markers
- Post-its
Instructie:
- Vraag de deelnemers om individueel op post-its op te schrijven wat ze denken over de voorgestelde verandering.
- Laat elke deelnemer zijn of haar post-it op de flip-over plakken en kort toelichten waarom ze die mening hebben.
- Groepeer vergelijkbare meningen en identificeer positieve en negatieve attitudes.
- Vraag deelnemers om na te denken over hoe ze hun negatieve attitudes kunnen veranderen in positieve attitudes en bespreek ideeën in de groep.
Moeten (subjectieve norm)
Deze werkvorm richt zich op het begrijpen van de invloed van sociale normen en verwachtingen op de bereidheid om te veranderen.
Doelstelling
Het doel is om te onderzoeken welke invloed de opinies van collega’s en leidinggevenden hebben op de bereidheid om te veranderen en om bewustwording te creëren over deze invloed.
Benodigde materialen
- Flip-over
- Markers
- Post-its
Instructie
- Vraag deelnemers om op post-its op te schrijven wat ze denken dat anderen binnen de organisatie vinden van de voorgestelde verandering.
- Laat elke deelnemer zijn of haar post-it op de flip-over plakken en kort toelichten waarom ze denken dat anderen dit vinden.
- Bespreek de verschillende meningen en identificeer patronen.
- Vraag deelnemers hoe de organisatie de sociale normen en verwachtingen kan beïnvloeden en de weerstand kan verminderen.
Kunnen (gedragscontrole)
Deze werkvorm richt zich op het begrijpen van de perceptie van medewerkers over hun vermogen om de veranderingen te implementeren.
Doelstelling
Het doel is om de zelfverzekerdheid en competentie van medewerkers te vergroten met betrekking tot het omgaan met de veranderingen.
Benodigde materialen
- Whiteboard
- Markers
- Werkbladen voor deelnemers
Instructie:
- Laat deelnemers individueel beoordelen hoe zelfverzekerd ze zich voelen over het implementeren van de voorgestelde verandering. Laat ze scores geven op een schaal van 1 tot 10.
- Bespreek de scores en vraag deelnemers om specifieke gebieden te identificeren waar ze zich minder zelfverzekerd voelen.
- Ontwikkel samen met de groep actieplannen en trainingen om hun vermogen te vergroten op de gebieden waar ze zich minder zeker voelen.
Veranderverhalen delen
Deze werkvorm richt zich op het delen van persoonlijke veranderverhalen om de ‘willingness’ (attitude) van medewerkers te beïnvloeden.
Doelstelling
Het doel is om medewerkers bewust te maken van positieve veranderingservaringen en hen aan te moedigen om een positieve houding te ontwikkelen ten opzichte van de voorgestelde verandering.
Benodigde materialen
- Een vergaderruimte of online platform voor storytelling
Instructie:
- Nodig medewerkers uit om persoonlijke veranderingsverhalen te delen waarin ze met succes een verandering hebben omarmd.
- Laat elke medewerker zijn of haar verhaal delen, inclusief de aanvankelijke attitude, de rol van sociale normen, en hun eigen gevoel van controle.
- Bespreek na elke presentatie hoe deze factoren de uitkomst hebben beïnvloed en hoe anderen ervan kunnen leren.
Sociale netwerkanalyse
Deze werkvorm richt zich op het begrijpen van de sociale dynamiek binnen een organisatie en hoe deze de ‘moeten’ (subjectieve norm) beïnvloedt.
Doelstelling
Het doel is om te identificeren wie de invloedrijke personen zijn binnen de organisatie en hoe deze personen de veranderbereidheid kunnen bevorderen.
Benodigde materialen
- Flip-over
- Markers
- Geprinte organigrammen
Instructie:
- Laat deelnemers hun sociale netwerk binnen de organisatie tekenen op een geprint organigram.
- Vraag deelnemers om aan te geven wie ze beschouwen als invloedrijke personen en wie ze vertrouwen.
- Bespreek in groepen hoe deze invloedrijke personen kunnen worden ingezet om anderen te overtuigen en de acceptatie van de verandering te vergroten.
Competentieontwikkelingssessies
Deze werkvorm richt zich op het vergroten van de competentie van medewerkers en hun vertrouwen in het ‘kunnen’ (gedragscontrole).
Doelstelling
Het doel is om praktische vaardigheden en kennis te ontwikkelen die medewerkers nodig hebben om de voorgestelde verandering met succes te implementeren.
Benodigde materialen
- Trainingsmaterialen
- Trainers
Instructie:
- Organiseer trainingssessies waarin medewerkers de nodige vaardigheden en kennis verwerven om de verandering te omarmen.
- Zorg voor praktische oefeningen en feedback om hun zelfverzekerdheid te vergroten.
- Moedig deelnemers aan om vragen te stellen en eventuele zorgen over hun vermogen om te veranderen te uiten.