De vier rollen van de leider
Een leider of ondernemer zet ‘dromen’ om in ‘doen’. Dat is het hoofdproces. Hij (of zij) krijgt dit voor elkaar door ook te ‘delen’ en te ‘denken’, als aanvullende competenties. Zo kunnen er vier rollen onderscheiden worden, de leider of ondernemer als dromer, doener, denken en deler.
De dromer
Je kijkt naar buiten, fantaseert, droomt, creëert, maakt nieuwe combinaties. Opeens is er een idee, passend bij jouw visie en zie je een kans.
- Creëren
- Fantasie en dromen
- Ideeën en creatieve concepten
- Grensverleggend
- Nieuwe wegen bewandelen
- Open minded, uitstel van oordeel
- Innoveren, vernieuwen
- Mogelijkheden, gat in de markt zien
- Visie creëren, buiten binnen halen
De doener
Een doener pakt de kans, durft te doen en door te gaan waar anderen stoppen.
- Implementeren, realiseren
- Initiatief en actie
- Drive en energie
- Zich verantwoordelijk voelen
- Planning en prioriteiten
- Keuzes durven maken
- Risico’s nemen
- Resultaatgericht
- Doorzettingsvermogen
- Lak aan regels, eigen weg
De denker
Problemen kom je onderweg tegen, per definitie. Je kunt ze gedeeltelijk voorkomen en erop anticiperen door er vooraf goed over na te denken.
- Analyseren
- Problemen oplossen
- Diagnoses
- Risico- en scenarioplanning
- Doordenken businessplan
- Hoofd- van bijprobleem onderscheiden
- Rationeel en inhoudelijk
- Cijfermatig en objectief
- Kritisch, advocaat van de duivel
De deler
Zonder anderen kom je er niet. Door het delen van je idee, je passie, je enthousiasme krijg je anderen (sponsors, klanten, collega’s) mee.
- Communicatie
- Relationeel, inlevingsvermogen
- Emotioneel intelligent
- Passie, betrokken zijn, gevoelsmatig
- Anderen mee krijgen
- Enthousiasme overbrengen
- Presenteren, verkopen
- Samenwerken
- Relaties ontwikkelen en onderhouden netwerken
Beweging
Het belangrijkste van leiden of leidinggeven en ondernemen is het omzetten van dromen in daden. Dit wordt ook wel het stuwingproces genoemd: innovatieve ideeën écht realiseren. Van dromen naar doen. Van rechtsboven naar linksonder in het model (zie witte pijl).
In de tabel zijn de competenties, eigenschappen en kwaliteiten verder uitgewerkt. Van de ‘dromer’ ga je naar de ‘doener’, en onderweg kom je de ‘denker’ en de ‘deler’ tegen. De ideale leider ondernemer heeft elementen van alle vier de onderdelen in zich. Een goede leider of ondernemer kent zijn type en krachten en is in staat zijn ‘tekortkomingen’ te compenseren of ontwikkelen.
De leiderschapstest of ondernemerstest kan op verschillende manieren worden gebruikt:
- Alleen een zelftest door een leidinggevende.
Download leiderschapstest voor manager, directeur en ondernemer xls
- De test laten uitvoeren door de leidinggevende en enkele van zijn of haar medewerkers. De gegevens van de leidinggevende en het totaal van de medewerkers kan in één model met elkaar worden geconfronteerd.
Download leiderschapstest voor medewerkers xls
De test laten invullen door de leden van een managementteam, waarna de gegevens kunnen worden geconfronteerd in één model.
De test wijst zichzelf.
Het excelsheet heeft drie tabbladen:
- Een tabblad ‘test’, waarin stellingen worden geclassificeerd.
- Een tabblad ‘resultaten’, waarin de resultaten van de test automatisch worden verwerkt en verdeeld naar de vier rollen van een leider of ondernemer.
- Een tabblad ‘model’, waarin de resultaten worden gevisualiseerd.
Je kan je eigen rollen als leider of ondernemer bepalen door de test alleen in te vullen.
Veel leerzamer, maar waarschijnlijk ook confronterend, is wanneer je de test ook door een aantal van je medewerkers laat invullen. Laat in dat geval de test bij voorkeur door een onafhankelijk iemand uitzetten, innemen en verwerken, om de anonimiteit van de medewerkers te garanderen en een optimaal resultaat te krijgen.
Download confrontatiemodel manager versus medewerkers xls
Wil je de leiderschapskwaliteiten of ondernemerskwaliteiten van je collega’s in het managementteam bespreekbaar maken, dan helpt een dergelijke test. Je krijgt een aantal individuele modellen en een gezamenlijk model. Leg de modellen naast elkaar, spreek af geen oordelen te vellen (is ook onmogelijk) en kijk met elkaar wat je ziet en wat je daaruit kan leren.
Download confrontatiemodel voor managementteam xls
Wat zegt zo’n test?
De uitslag van de test is uiteraard geen garantie voor succes of mislukking. Het geeft de invuller alleen inzicht in de mate waarin leidinggevende of ondernemende eigenschappen naar eigen zeggen wel of niet aanwezig zijn. Het gaat erom dat u zich bewust bent van uw eigen kunnen. Op die manier kunt u ofwel benodigde eigenschappen ontwikkelen of compenseren (een teamlid die wel over deze eigenschap beschikt deze eigenschap in laten zetten). Leidinggeven en ondernemen begint bij zelfkennis en daar kan deze test een bijdrage aan leveren.
Tip bronvermelding:
Bij bronvermelding in eindopdrachten, scripties en ALP-en dien je normaliter naast verwijzing naar de volledige url ook de datum van bezoek te vermelden.
Tevreden?
Wijs ook anderen op deze site.
Laat je verleiden!
De google-advertenties op deze pagina leiden je wellicht naar andere interessante bronnen.
Succes!
Bronnen:
- Saskia Braakman…(et al.) (red.), Wijzer in Intern Ondernemen, De Baak, Management Centrum VNO-NCW, 2001, 69 p. – ISBN 9076319235
- Herrmann, Ned, Creative brain, Ned Herrmann Creative Group, 1989, ISBN 0944850022
- Herrmann, Ned, The whole brain business book, McGraw-Hill, 1996, 334 p. – ISBN 0070284628
- Dearlove, Des, De goeroe: Henry Mintzberg, Management Scope, (2002)10(okt.) p. 36-38
- E.J. Reitsma, Leren in Viervoud

Meer weten? Wij selecteerden de volgende boeken voor jou.
Managen = Gewoon Doen

Dit boek belooft geen nieuwe visies en oplossingen. Het geeft handvatten over hoe u slim kunt managen. Managementbenaderingen die de afgelopen jaren in de praktijk succesvol zijn gebleken, worden helder geordend. Zo weet u als manager wat je te doen staat: managen is gewoon doen. Rudy Kor neemt de
Het Berenschot leiderschapsboek

Gaat het bij leiderschap over het inspireren van mensen? Of over het behalen van resultaten? Is het een kwestie van aanleg? Of van aangeleerd gedrag? Wanneer is een leider effectief? Waaruit blijkt dat dan? Kunt u dat bovendien ontwikkelen? En hoe doet u dat? ‘Het Berenschot Leiderschapsboek’ helpt u
Aanvullende artikelen
Tools om zelf toe te passen
Conflicthantering

Conflicten op het werk? Onderhuidse spanningen, meningsverschillen, tegenstrijdige visies en belangen? Escalaties? Dagelijkse kost voor de manager. Middelen zijn schaars, doelen lijken dikwijls tegengesteld en gevoelens worden wel eens gekrenkt. Het is de realiteit van de werkvloer. Medewerkers worden steeds mondiger, uiten hun onvrede en irritaties en komen op voor wat
Onderdeel opleiding Middle Management - klik hier