Het onderzoek werd uitgevoerd met behulp van een casestudy-methodologie in het bedrijf SoftNetCo, waar in totaal 89 diepgaande semigestructureerde interviews werden gehouden gedurende een jaar. Tijdens deze periode werden 11 kennismanagementinitiatieven gelanceerd, wat een uitstekend platform bood voor het onderzoek.
De bevindingen van de studie wijzen op het bestaan van een kennis-ijsberg binnen organisaties. Het wordt gerapporteerd dat zes activiteiten de kennis-ijsberg kunnen laten stijgen, wat cruciaal is voor het succes van kennismanagementinitiatieven. Het artikel benadrukt dat een holistische benadering vereist is om kennis, mensen en cultuur te beheren, en dat managers zich meer moeten concentreren op het managen van mensen dan op de kennis zelf.
Verder wordt betoogd dat kennismanagement niet als een programma of project moet worden behandeld, maar eerder als een proces dat dynamisch en evolutionair van aard is. Het concept van ‘culturele drijfkracht’ wordt geïntroduceerd, waarbij wordt gesteld dat kennismanagement alle aspecten van bedrijfsactiviteiten moet doordringen om organisaties te ondersteunen bij het overleven in een steeds veranderende zakelijke omgeving.
Het onderzoek benadrukt ook het belang van leiderschap en kenniscultuur als de belangrijkste factoren die van invloed zijn op het succes van kennismanagementprogramma’s. Het artikel concludeert dat het verbinden van mensen met het kennisondersteuningssysteem van het bedrijf en het continu creëren/bijwerken van kennis door tacid knowledge om te zetten in expliciete kennis de culturele drijfkracht verder kan vergroten en organisaties kan helpen bij het bereiken van hogere succespercentages in hun kennismanagementprogramma’s.
Organisatie-ijsberg
Het concept van de organisatie-ijsberg kan breder worden begrepen als een metafoor voor de diepte en complexiteit van een organisatie die niet direct zichtbaar is aan de oppervlakte. Net zoals bij een ijsberg, waar slechts een klein deel boven het wateroppervlak te zien is en het grootste deel zich onder water bevindt, vertegenwoordigt de organisatie-ijsberg de verborgen aspecten van een organisatie die van invloed zijn op haar functioneren en prestaties.
De organisatie-ijsberg kan verwijzen naar verschillende elementen, zoals de onderliggende bedrijfscultuur, onuitgesproken regels en normen, verborgen machtsstructuren, impliciete communicatiepatronen en verborgen motivaties van individuen binnen de organisatie. Deze verborgen aspecten kunnen een aanzienlijke invloed hebben op de manier waarop een organisatie functioneert, beslissingen neemt en haar doelen nastreeft, en ze kunnen soms moeilijk te identificeren en te beïnvloeden zijn.
Door het begrip van de organisatie-ijsberg te gebruiken, kunnen organisaties worden aangemoedigd om verder te kijken dan alleen de oppervlakkige aspecten van hun werking en om aandacht te besteden aan de diepere, verborgen lagen die van invloed zijn op hun algehele prestaties en succes. Het begrijpen en aanpakken van deze verborgen aspecten kan organisaties helpen om effectiever te functioneren en zich aan te passen aan veranderende omstandigheden en uitdagingen.
Besluitvorming en prestaties
De verborgen aspecten van een organisatie, zoals de bedrijfscultuur en impliciete communicatiepatronen, spelen een cruciale rol in de besluitvorming en prestaties van de organisatie. De bedrijfscultuur kan de manier waarop beslissingen worden genomen sterk beïnvloeden. Bijvoorbeeld, een risicomijdende cultuur kan leiden tot conservatieve besluitvorming en het vermijden van innovatieve maar potentieel risicovolle kansen. Daarnaast kunnen impliciete communicatiepatronen binnen teams van invloed zijn op hoe informatie wordt gedeeld en hoe beslissingen worden genomen, wat kan leiden tot misverstanden of een gebrek aan transparantie in de besluitvormingsprocessen.
De bedrijfscultuur heeft ook een directe impact op de prestaties van de organisatie. Een cultuur die samenwerking, openheid en innovatie bevordert, kan leiden tot verbeterde prestaties en een hogere mate van betrokkenheid van medewerkers. Aan de andere kant kan een negatieve cultuur, zoals een gebrek aan vertrouwen of een cultuur van micromanagement, de prestaties van medewerkers en teams negatief beïnvloeden.
Daarnaast kunnen impliciete communicatiepatronen en verborgen machtsstructuren binnen een organisatie de teamdynamiek beïnvloeden. Als bepaalde teamleden meer invloed hebben vanwege verborgen machtsstructuren, kan dit leiden tot een onevenwichtige verdeling van verantwoordelijkheden en besluitvormingsbevoegdheden, wat de teamprestaties kan belemmeren.
Samenwerking en effectiviteit
Onuitgesproken regels en normen binnen een organisatie kunnen aanzienlijke invloed hebben op de samenwerking en effectiviteit van teams. Deze impliciete regels en normen, die vaak diep geworteld zijn in de bedrijfscultuur, kunnen het gedrag en de interacties van teamleden sterk beïnvloeden. Bijvoorbeeld, als er een impliciete norm heerst dat het tonen van kwetsbaarheid of het stellen van vragen als zwakte wordt gezien, kan dit de open communicatie en samenwerking binnen teams belemmeren.
Daarnaast kunnen onuitgesproken regels en normen leiden tot verborgen machtsstructuren binnen teams, waarbij bepaalde teamleden meer invloed hebben op basis van informele regels in plaats van formele hiërarchie. Dit kan de besluitvorming binnen teams verstoren en de effectiviteit van samenwerking verminderen.
Bovendien kunnen impliciete regels en normen binnen een organisatie de teamdynamiek beïnvloeden door het creëren van informele groepen of kliekjes binnen teams. Deze informele groepen kunnen de samenwerking tussen teamleden belemmeren en de effectiviteit van teamwerk verminderen, omdat er mogelijk sprake is van favoritisme of exclusiviteit.
Aanpassingsvermogen en veerkracht
De verborgen lagen van een organisatie, zoals de impliciete communicatiepatronen, onuitgesproken regels en normen, en verborgen machtsstructuren, kunnen aanzienlijke invloed hebben op het aanpassingsvermogen en de veerkracht van de organisatie in een snel veranderende omgeving. In een dynamische en snel veranderende omgeving is het cruciaal dat organisaties flexibel en adaptief zijn om succesvol te kunnen opereren.
De impliciete communicatiepatronen binnen een organisatie kunnen de snelheid en effectiviteit van informatieoverdracht beïnvloeden, wat essentieel is voor het nemen van snelle beslissingen en het aanpassen aan veranderende omstandigheden. Als er bijvoorbeeld een cultuur heerst waarin informatie niet vrijelijk wordt gedeeld of waarin bepaalde informatiekanalen worden bevoorrecht, kan dit de communicatie belemmeren en het vermogen van de organisatie om snel te reageren op veranderingen beperken.
Daarnaast kunnen onuitgesproken regels en normen binnen een organisatie de bereidheid van medewerkers om nieuwe ideeën te omarmen en risico’s te nemen beïnvloeden. Als er een cultuur van conformiteit of angst voor het maken van fouten heerst, kan dit de innovatie en creativiteit binnen de organisatie belemmeren, wat essentieel is voor het aanpassingsvermogen in een snel veranderende omgeving.
Verborgen machtsstructuren kunnen ook van invloed zijn op het aanpassingsvermogen van de organisatie, omdat ze de besluitvormingsprocessen kunnen vertragen of vertroebelen. Als bepaalde individuen of groepen binnen de organisatie een overmatige invloed hebben op beslissingen vanwege verborgen machtsdynamieken, kan dit leiden tot stagnatie en een gebrek aan flexibiliteit in het aanpassingsvermogen van de organisatie.
Lees het hele artikel en download de pdf.
Verified content: alle content op deze website is grondig gecheckt op betrouwbaarheid. Ieder model is voorzien van een bondige uitleg, praktisch toepasbare tools en sjablonen of tips voor boeken en artikelen: managementmodellensite is dé site voor praktisch toepasbare informatie over modellen.