Weerstandsperspectief


Bij elke veranderingsaanpak komt op enigerlei wijze het hanteren van weerstand aan de orde. Het is dan ook niet verwonderlijk dat er managers zijn die veranderingen bekijken en besturen vanuit het weerstandsperspectief. Door te weten waar weerstand zit, kan de veranderaar daar in zijn strategie rekening mee houden, waardoor tegenstanders na verloop van tijd eventueel voorstanders kunnen worden.

In deze benaderingswijze wordt ervan uitgegaan dat elke verandering begint met mensen die iets willen (innovators). Wanneer hun ideeën aanslaan bij de early adapters, kan er een kritische massa van voorstanders ontstaan die ervoor zorgt dat de vernieuwingsactiviteiten gecontinueerd worden.

De early majority kijken even de kat uit de boom, maar werken vervolgens welwillend mee.

De late majority staan er neutraal tegenover en hebben de neiging om de verandering uit te stellen.

De laggards zijn tegen en hebben de neiging de verandering te saboteren.

In de weerstandsbenadering heeft het begrip weerstand een neutrale betekenis, terwijl het in het dagelijkse gebruik eerder een negatieve bijklank heeft.

Weerstand is ook een waardevol fenomeen. Het lijkt een van de mechanismen te zijn die de mens voor chaos behoedt. Weerstand wordt dan gezien als de mentale activiteit die erop is gericht het bestaande te behouden omdat daar een zekere waarde aan toegekend wordt. Wanneer men echter alleen maar aan het bestaande vasthoudt, beperkt men de ontwikkeling van anderen en van zichzelf.

Type weerstand
Beschrijving
Terughoudend naleven
Minimale inzet leveren, gebrek aan enthousiasme, voorzichtig, onzeker
Vertragen
Uitstellen, verbaal overeenkomen maar niet opvolgen, blokkeren
Gebrek aan transparantie
Bruikbare informatie verbergen of achterhouden tijdens de verandering
Communicatie verhinderen
Vermijden of beperken van communicatie omtrent de verandering
Openlijk bekritiseren
Verbaal verzetten tegen de verandering, aanstippen van tekortkomingen in de verandering
Belemmeren en ondermijnen
Openlijk saboteren, blokkeren of ondermijnen van de verandering
Negatief sentiment verspreiden
Negatieve mening en roddels verspreiden, beroepend op de natuurlijke angst voor verandering
Ontslag nemen of uit de groep terugtrekken
Vrijwillig of onvrijwillig terugtreden uit het project of de organisatie
YTerugvallen in oude werkpatronen
Tijdens de verandering terugvallen in oude werkwijzen
Verkeerd toepassen
Verandering toepassen buiten de gestelde kaders ten aanzien van het proces, de doelen of de methoden
Verandering forceren
Perfectie nastreven ten koste van de implementatie-inspanning
Externe invloeden
Gedrag als antwoord op negatieve feedback uit externe bronnen

Bronnen

Kloosterboer, P., Voor de verandering; over leidinggeven aan organisatieverandering, SDU Uitgevers, Den Haag, 2005, pag. 8,

Koeleman H. Interne communicatie bij verandering, Kluwer, Alphen aan den Rijn, 2006,

Keuning, D., et al, Management & Organisatie, Wolters-Noordhoff, Groningen/Houten, 2004, pag. 429-431


Meer weten? Wij selecteerden de volgende boeken voor jou.

Communicatie Compleet

  Studieboek voor het hbo, met theorie, praktijkvoorbeelden en opdrachten. ‘Communicatie Compleet’ voor commercieel economen is het eerste deel in een splinternieuwe reeks handboeken waarbij het vak communicatie direct wordt toepast in een opleidings- en beroepsspecifieke context. Medewerkers met een commerciële functie moeten in staat zijn om binnen hun organisatie,

Posted in Leren, gedrag en motivatie, Persoonlijk management, Verandermanagement | Tagged , , , | Comments Off on Communicatie Compleet
Aanvullende artikelen

Omgaan met weerstand

Weerstand is een bekend fenomeen voor leidinggevenden, verandermanagers en adviseurs. Mensen die veranderingen initiëren en uitvoeren steken vaak veel tijd en energie in het meekrijgen van mensen die niet willen. Er ontstaat bijvoorbeeld een afwachtende en gelaten sfeer nadat de directie een visionair plan voor een verandering heeft gepresenteerd. Of

Posted in Verandermanagement | Tagged | Comments Off on Omgaan met weerstand

Vertrouwen met stip in top 3

De impact van vertrouwen op de veranderbereidheid van medewerkers is groot, volgens Erwin Metselaar, ontwikkelaar van het DINAMO-model voor veranderbereidheid. In dit artikel licht Erwin Metselaar toe welke factoren de veranderbereidheid van medewerkers beïnvloeden en welke belangrijke rol vertrouwen hierin speelt. Tevens blikt hij terug op 20 jaar onderzoek met

Posted in HR-management, Verandermanagement | Tagged , | Comments Off on Vertrouwen met stip in top 3

Organisatieverandering, conflict en macht

It takes three to tango Auteur: Thijs Homan In de conventionele veranderkunde worden veranderplannen als ‘juist’ gezien, en conflicten al snel als ‘weerstand’ gelabeld. Conflicten moeten ‘gehanteerd’ worden, zodat de weg voor snelle implementatie van veranderen geplaveid kan worden. Thijs Homan pleit voor een ander perspectief op conflicten en daaraan

Posted in Leren, gedrag en motivatie, Verandermanagement | Tagged , , , | Comments Off on Organisatieverandering, conflict en macht
Tools om zelf toe te passen

Implementatieplan

Een nieuw proces ingericht, een nieuwe strategie ontwikkeld of we hebben een idee over een nieuwe organisatie-inrichting, maar hoe gaan we dit implementeren? Hieronder vind je een zeer uitgebreid implementatieplan. Misschien is het hele plan passend voor jouw situatie, misschien hoef je alleen maar delen van het implementatieplan te gebruiken.

Posted in Algemeen | Tagged , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , | Comments Off on Implementatieplan

Voor een professionele (door)ontwikkeling en aanpak

Gert Jan Schop

Met adviseren, opleiden, trainen en coachen helpt Gert Jan professionals, teams en organisaties naar een next level om daarmee hun  doelen te realiseren. Bedrijfskunde Opleiding Utrecht De meest flexibele opleidingen voor de werkende professional: Post-hbo-Bedrijfskunde | Projectmanagement | Bedrijfskunde in de Zorg | Technische Bedrijfskunde Bizz-Publishing Geverifieerde content door senior-professionals:

Posted in Experts | Tagged , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , | Comments Off on Gert Jan Schop