Hoe gebruik je de excelsheet voor het maken van een BCG-matrix?
Quick and dirty: waarden invoeren in de kleine tabel linksboven. De resultaten verschijnen direct in de grafiek.
De koninklijke weg: neem de tijd en investeer in kwaliteit. Vul eerst de onderstaande informatietabel in. Alle gegevens die je hier invoert, worden automatisch in de kleine tabel linksboven overgenomen.
Wat komt er in kolom A tot en met G terecht?
In kolom A komen de namen van producten of productgroepen te staan, afhankelijk van het detailniveau. De namen komen in de grafiek bij de cirkels te staan.
In kolom B noteer je van het betreffende product of productgroep het eigen marktaandeel. Wees hierbij consequent met betrekking tot het bereik van het marktgebied. Kies voor een regionale, nationale of internationale markt en pas dit consequent voor alle waarden toe. Wanneer harde cijfers ontbreken, worden hier schattingen gemaakt.
In kolom C kijk je naar je grootste concurrent voor het betreffende product of productgroep. Per product of productgroep kunnen dat steeds andere concurrenten zijn. Ook hier geldt: ontbreken harde cijfers, maak dan schattingen.
Kolom D kan je met rust laten, de waarden worden hier automatisch berekend op basis van eigen marktaandeel en het marktaandeel van de concurrent.
Kolom E betreft de marktgroei van het product in het gekozen marktgebied. Geen harde cijfers? Dan een inschatting maken.
In kolom F nemen we de omzet van het betreffende product of productgroep op. Meestal is dat de omzet over een jaar. Let ook hier op dat je voor alle waarden die je opneemt in de tabel dezelfde periode gebruikt.
Door consequent hetzelfde marktgebied en dezelfde analyseperiode toe te passen, voorkom je dat je appels met peren gaat vergelijken.
Kolom G wordt ook automatisch uitgerekend. Het betreft een percentage van de totale omzet voor dat product of productgroep. Deze kolom is verantwoordelijk voor de omvang van de cirkels in de grafiek.
In het voorbeeld zijn voor een fietsfabriek vijf productgroepen in beeld gebracht: banden, bellen, pompjes, zadels en wielen. Eigen marktaandeel en het marktaandeel van de grootste concurrent is in beeld gebracht. De grootste concurrent kan per product of productgroep steeds weer een andere zijn. Een zelfde verhaal geldt voor de marktgroei in de fietsbranche. De omzetgegevens zijn uit de boekhouding gehaald. De verzamelde gegevens liggen rond een bepaalde datum, je maakt een foto van een bepaald moment. Als organisatie ga je pas echt leren, wanneer je deze exercitie meerdere keer per jaar uitvoert en de grafieken naast elkaar legt. Je gaat dan patronen ontdekken.
Wat kunnen we uit deze grafiek aflezen?
Voor het voorbeeld zijn de gegevens dusdanig aangepast dat in ieder kwadrant een productgroep bivakkeert.
Zadels en wielen zijn zogenaamde ‘dogs’. De marktgroei voor zadels is klein en gezien het kleine marktaandeel van onze grootste concurrent, kunnen we constateren dat de markt versnipperd is. Strategie voor de productgroep zadels zou kunnen zijn: niet meer investeren, voorlopig nog blijven produceren totdat de verhoudingen veranderen of de markt verdwijnt.
Bij de productgroep wielen is het verschil in marktaandeel met onze grootste concurrent groot. In de grafiek schuift de cirkel nagenoeg geheel naar rechts. Laag marktaandeel in combinatie met een lage marktgroei betekent stoppen met produceren en verkopen.
De productgroep ‘fietsbellen’ is een questionmark. Een stevige marktgroei, substantiële omzet. Vanuit de tabel kunnen we aflezen dat ook deze markt versnipperd is, minder versnipperd dan de markt van de zadels. Het verschil in marktaandeel met onze grootste concurrent is stevig, maar overbrugbaar. Strategie: markt veroveren. Komt ons percentage boven het percentage van de concurrent (5%), dan schuift de cirkel naar links in het kwadrant ‘stars’.
De productgroep pompjes is een ‘star’. Het verschil met onze grootste concurrent is redelijk maar door de concurrent te overbruggen. Strategie: investeren in vergroten van het marktaandeel. De omzet in euro’s zal dan ook toenemen, waardoor het uiteindelijk een interessante omzetmaker zal worden en kunnen blijven.
De productgroep fietsbanden is een cashcow: een stevige omzet en we hebben een dominerend marktaandeel. Het product kunnen we nog een tijdje uitmelken, maar intussen moeten we gaan nadenken over innovaties om de levenscyclus te verlengen.
De excelsheet is vrij te gebruiken. We stellen het op prijs wanneer bij gebruik de bron, www.managementmodellensite.nl, wordt gebruikt.
Aanwijzingen voor het gebruik van de excelsheet.
Waarden kunnen direct in de tabel worden ingevoerd, de resultaten zie je direct in de grafiek verschijnen.
Nog beter is wanneer je de informatietabel eerst invult. De tabel helpt je bewuster om te gaan met de gegevens en zorgt ook dat anderen de tabel en grafiek makkelijker kunnen lezen. De gegevens in de grote gegevenstabel worden automatisch overgenomen in de kleine tabel als input voor de grafiek.
Cellen waarin tekst kan worden ingevoerd zijn ingesteld met terugloop, dus per cel kan je automatisch meerdere regels tekst gebruiken.
De sheet staat voor het printen ingesteld op landscape, één pagina breed.